საფარის სამონასტრო კომპლექსი

მოკლე აღწერა: ტყეში ჩაფლული მონასტერი მშრალ ხეობას გადაჰყურებს. მისი თვალწარმტაცი ხელი სრულიად მოულოდნელად, მაშინ გადაიშლება ჩვენს თვალწინ, როცა უშუალოდ მიუახლოვდებით. ალბათ ამიტომაც უწოდეს მას საფარა. ვახუშტის ცნობით: „ახალციხის წყლისა მტკურის შესართავს ზეით... ხევზედ არს საფარის მონასტერი, შუენიერად დიდშენი, გუმბათიანი, ყოვლადწმიდისა. ესე იყო შემკული ყოვლითა საეკლესიოსა და წმიდათა ნაწილებითა, და დაეფლოდნენ ათაბაგნი“. ადრე აქ სამცხის ათაბაგთა, ჯაყელთა, ერთ-ერთი რეზიდენცია იყო, ამიტომ ამ ადგილებში ძველ ნაგებობათა მრავალფეროვნებაა. მართალია, მისი აგების შესახებ ისტორიული წყაროები თითქმის არაფერს გვაუწყებენ, მაგრამ ტაძრის კედლებსა და ფრესკებზე შემორჩენილი წარწერები მისი დათარიღებიისა და ქტიტორთა შესახებ ძალზე საინტერესო ცნობებს იძლევა

დამატებითი ინფორმაცია: 1. წმ. საბას ეკლესია
2. მიძინების ეკლესია
3. წმ. დიმიტრის ეკლესია
4. პეტრე-პავლეს ეკლესია
5. წმ. გიორგის ტაძარი
6. სამრეკლო
7. წმ. გიორგის ეკლესია
8. იოანე ოქროპირის ეკლესია
9. ნათლისმცემლის ეკლესია
10. ათაბაგების სასახლე
11. გალავანი
12. სხვა ნაგებობანი

აგების თარიღები - X; XIII–XIV სს.