დედოფლის მინდორის კომპლექსი

მოკლე აღწერა: დედოფლის მინდორი, არქეოლოგიურ - არქიტექტურული ძეგლი (ბრეთის რ-ონი), რომელიც მდებარეობს მდინარე ფრონესთან, სოფელ არადეთიდან დასავლეთით 3 კმ-ის დაშორებაზე, თარიღდება ძველი წელთაღრიცხვის I საუკუნით. 1972-76 წლებში დედოფლის მინდორზე და არადეთის ორგორაზე (1979 წლიდან) ჩაატარეს არქეოლოგიური გათხრები საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის და ქხი ინსტიტუტის ექსპედიციებმა (ხელმძღვ. ი. გაგოშიძე). მოპოვებული არქეოლოგიური მასალა ინახება საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში.

დამატებითი ინფორმაცია: დედოფლის მინდვრის კომპლექსში შედის: ტემენოსი: (მთავარი ტაძარი, მცირე ტაძარი, 6 სხვა ტაძარი, კარიბჭეები და ასევე სხვა ნაგებობები), ტაძრის მსახურ-ქურუმთა საცხოვრებელი და სამეურნეო ნაგებობები, ტაძრის მონების დასახლებები (ნასოფლარები) და სამაროვნები (სახელოსნოები და მონა-ხელოსანთა სამოსახლო, გვიანდელი ანტიკური და ადრინდელი ფეოდალური ხანის ნასოფლარი და სამაროვანი, ყორღანული სამაროვანი). არადეთის ორგორაზე აღმოჩენილია სხვადასხვა პერიოდის ნამოსახლარები, სამაროვანნი - გამოვლენილია ძვ.წ.აღ-ის III ათასწლეულიდან მოყოლებული ადრინდელ ფეოდალურ ხანამდე შუალედის პერიოდის კულტურის ფენები (მტკვარ არაქსის კულტურის, ბედენური კულტურის, შუა ბრინჯაოს ხანის, ადრინდელი რკინის, ანტიკური ხანის და ადრინდელი ფეოდალური ხანის არქეოლოგიური ფენები)